Meditasyonda kişi belirli bazı egzersizler sayesinde sağlıklı bilinç ve psikoloji durumu kazanır. Bu egzersizler soluklanmayı, dinlenmeyi, sakinleşmeyi, dikkat alanını kesin bir biçimde sınırlamayı, dışsal uyaranları izole etmeyi sağlar. Bazı kişiler fazla meditasyon uygulamaları sonucunda mistik deneyimler yaşayabilirler. Budistler, Hindular, Sufiler, Hristiyanlar bu tür durumlara yol açan egzersizlerin anlatıldığı bir literatüre sahiptirler.
Gevşemek için yapılan meditasyon
Meditasyonun ticarileştirilmiş bir biçimi farklı milletlerde transandantal meditasyon ya da TM adıyla geliştirilmiştir. Benson ve arkadaşları tarafından geliştirilen bu meditasyon tekniğine göz atalım. Başlayan kişiye mantra (özel bir ses) verilir ve meditasyona başlanır.
- Rahat, sakin bir yerde oturun ve gözlerinizi kapatın.
- Ayaklarınızdan yüzünüze kadar ilerleyerek kaslarınızı gevşetin.
- Burnunuzdan nefes alın, aldığınız nefesin farkına varın. Nefesinizi verdiğiniz esnada saymaya başlayın ”bir”, ”iki”…
- 20-30 dakika boyunca bu egzersize devam edin. Bitirdiğiniz zaman gözleriniz kapalı bir biçimde bir kaç dakika oturduğunuz yerde bekleyin.
- Pasif bir tutumla gevşemenin kendiliğinden gerçekleşmesine izin verin. Kendinizi gevşemeye ulaşıp ulaşamayacağınız konusunda kaygılandırmayın ve bunu düşünmemeye çalışın.
- Bu tekniği günde 1-2 defa tekrar edebilirsiniz. Ancak yemek yedikten sonra iki saat bunu yapmayın. Sindirim süreçleri, öznel değişimlere müdahale etmektedir. (Benson, Kotch, Crassweller ve Greenwood, 1977)
Meditasyonun etkileri nelerdir?
Meditasyon fizyolojik ve psikolojik olarak gevşememizi sağlayan etkin bir tekniktir. Meditasyon sırasında oksijen tüketimimizde azalma, solunum oranında göz ardı edilemeyecek bir düşüş, karbondioksit eliminasyonu olduğu gözlemlenmiştir. Kalp atışları yavaşlar, kandaki laktik asit yoğunluğu azalır, tansiyon sabitlenir.
EEG faaliyetlerinde de değişiklikler olur, beyin dalgalarında oluşan bu değişiklikler kortik canlanmanın bu esnada azaldığını ve zihinsel faaliyetlerin, düşünce yoğunluğunun azaldığı gözlemlenmiştir.
Meditasyon anksiyete (kaygı) durumlarında kişiye yardımcı olmak için etkili bir yöntemdir. Bir olayın sizde yarattığı stres durumunun azalmasına, kaslarınızın gevşemesine yardımcı olur.
Meditasyon üzerine çok fazla araştırma literatürü nitelik bakımından farklılıklar gösterir. Özellikle ticari kaygılarla hazırlanmış olan meditasyon tekniklerine, kişi ya da kuruma güvenmemelisiniz. Ek olarak kaygı, gerginlik, stres gibi yakınmalarınız varsa meditasyon sizin için yararlı olacaktır.
Yazımı yazarken ”Hilgard’s Introduction to Psychology” kitabından yararlandığımı belirterek ve Harre ve Lamb’ dan alıntı yaparak noktalıyorum.
”Meditasyonun yararı kişinin tutumuna ve içinde bulunduğu ortama bağlıdır. Umutsuzca rehberlik gereksinimi duyan genç insanlar, bu gereksinimi ilginç yerlerde karşılamakta, güçlü psikosomatik egzersizlerle beyin yıkama uygulayıcıları haline gelme eğilimi göstermektedirler. Bu ortamlara girmek, kült üyeliği ve mali katkı gerektirmektedir. Meditasyon sadece kişisel gelişmenin aracı olarak kullanıldığında iç görü ve daha önemlisi özerklik sağlayabilir.(1983)”
