DSM’e (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) göre kişilik bozuklukları üç kategoriye ayrılır. Bunlar; A tipi, B tipi, C tipi kişilik bozukluklarıdır. Bu yazıda antisosyal kişilik bozukluğu üstünde duracağız. Antisosyal kişilik bozukluğunu açmadan önce diğer tiplere çok kısa bir göz atalım.
- A tipi kişilik bozukluğu; Paranoid, şizoid, şizotipal
- B tipi kişilik bozukluğu; Histriyonik, borderline, narsisistik, antisosyal
- C tipi kişilik bozukluğu; Obsesif- kompulsif, çekingen, bağımlı
Antisosyal kişilik bozukluğunu B tipi kümesi içinde görüyoruz.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Nedir?
Antisosyal kişilik bozukluğu kişilerde ikili ilişkilerde, olayları algılayıp anlamlandırmada bozukluk olan kronik zihinsel rahatsızlıktır diyebiliriz. Bu bozukluğa sahip olan kişiler sürekli yalan söyleyen, genellikle dürtüsel davranan, insan ilişkilerini “işlerine geldiği gibi” yöneten, saygısız kişilerdir. Yalanlarıyla başkalarını manipule etmede çok iyidirler. Hukuk dışı eylemlere, kavgalara, topluma aykırı hareket ve davranışlara dürtüsel eğilimleri vardır. Başkaları adına kaygı ve suçluluk duymazlar. Vicdan azabı yaşamadıkları için, davranışları nedeniyle karşısındaki kişinin düştüğü durumu ve kendini nasıl hissettiğini umursamazlar. Beden dilleri öfkelidir ve bu çok net boyutlarda gözlemlenebilir.
görsel kaynak: unsplash
Antisosyal kişilik bozukluğu olan kişilerle yapılan çalışmalarda, bu kişilerin bebeklik, çocukluk çağlarında çok ciddi ve sürekli olarak duygusal ve fiziksel şiddet görmüş oldukları ve bunun yanında duygusal ihmalle karşı karşıya kalmış oldukları görülmektedir. Güç, saygınlık gibi ihtiyaçlarını ailedeki bireylerden sağlayamamış, şiddet görmüş bu çocuklar ilerleyen yıllarında güç elde etme ile ilgili takıntılara sahip olup fırsat bulduğu zaman her ne pahasına olursa olsun elde etme ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştıkları gözlemlenir.
Antisosyal tanısının konulabilmesi için, kişinin en az 18 yaşında olması ve belirtilerini üç sene önceden göstermeye başlaması gerekir. Yaygınlığı erkeklerde %3, kadınlarda %1 şeklindedir.
Ps: Kitap, internet, sosyal medya vb. yerlerden okuduğunuz verilerle kendinizde herhangi bir hastalığın olup olmadığını kesinlikle bilemezsiniz. Hiçbir hastalığın belirtileri birebir aynı olamaz. Bunu ancak uzman kişiler bilebilirler. Her uzmanın kendi alanı vardır, birbirlerinin alanlarına girmeleri etik değildir. Ruhsal bir sorununuz olduğunu düşünüyorsanız Psikolog ve Psikiyatrist sizin için doğru adres olacaktır. Aksi yerlere itibar etmemenizi tavsiye ederim.
görsel kaynak: unsplash
